دونالد ترامپ می‌گوید ایران با بازرسی‌ها و توقف غنی‌سازی موافقت نکرده است

گفت‌وگوی دونالد ترامپ با خبرنگاران در هواپیمای ویژۀ ریاست‌جمهوری، بامداد ۱۴ تیر

رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید ایران با بازرسی از برنامۀ هسته‌ای خود یا دست کشیدن از غنی‌سازی اورانیوم موافقت نکرده است.

دونالد ترامپ، بامداد شنبه ۱۴ تیر، در هواپیمای ویژۀ ریاست‌جمهوری به خبرنگاران گفت: «فکر می‌کنم [برنامۀ هسته‌ای ایران] به‌طور دائمی عقب افتاده است. تصور می‌کنم اگر بخواهند دوباره شروع کنند، باید در مکانی دیگر این کار را انجام دهند. و اگر دوباره شروع کنند، مشکل‌ساز خواهد بود.»

او همچنین گفت که در دیدار روز دوشنبه‌اش در کاخ سفید با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در مورد ایران هم با او گفت‌وگو خواهد کرد.

ساعتی پیش از آن نیز رئیس‌جمهور آمریکا در مراسم امضای لایحۀ کاهش مالیاتی که همزمان با چهارم ژوئیه، روز استقلال آمریکا، در محوطۀ کاخ سفید برگزار شد، بار دیگر تأکید کرد که حمله به سه سایت هسته‌ای کلیدی ایران موفق بود.

ایالات متحده و اسرائیل می‌گویند تهران برای ساخت سلاح هسته‌ای در حال غنی‌سازی اورانیوم بوده است، مقامات جمهوری اسلامی می‌گویند برنامۀ هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است.

اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه با ایران که ۲۳ خرداد آغاز شد، نخستین حملات نظامی خود به تأسیسات هسته‌ای ایران را انجام داد. بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از آن زمان تاکنون نتوانسته‌اند از تأسیسات ایران بازرسی کنند، هرچند رافائل گروسی، مدیر آژانس، بارها تأکید کرده که این موضوع اولویت اصلی این آژانس است.

این در حالی است که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، قانون «تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را برای اجرا ابلاغ کرده است؛ قانونی که زمان‌بندی و جزئیات نحوهٔ تعلیق در آن مشخص نشده اما می‌تواند امکان نظارت بازرسان آژانس بر برنامهٔ هسته‌ای ایران را بیش از پیش محدود کند.

تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی پس از توقف جنگ ۱۲ روزه صورت گرفت. بامداد یکم تیرماه، یک روز مانده به توقف این جنگ، ارتش ایالات متحده با استفاده از بمب‌افکن‌های بی۲ و همچنین موشک‌های شلیک‌شده از یک زیردریایی، سه سایت هسته‌ای کلیدی ایران در فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار داد.

بیشتر در این باره: بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایران را ترک کردند

رئیس‌جمهور ایالات متحده روز جمعه ۱۳ تیرماه در مراسمی خطاب به خلبان‌های بمب‌افکن‌های بی۲ که در بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران شرکت داشتند، بار دیگر گفت «تک‌تک بمب‌ها اصابت کردند و نابودی کامل رخ داد».

در همین حال، روز جمعه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم اعلام کرد آخرین بازرسان باقی‌ماندۀ خود را از ایران خارج کرده است.

هنوز مشخص نیست تهران قرار است چگونه تعلیق همکاری با آژانس را اجرا کند. آژانس می‌گوید ایران هنوز رسماً این تعلیق را به این نهاد بین‌المللی اطلاع نداده و مشخص نیست بازرسان آژانس چه زمانی خواهند توانست به ایران بازگردند.

این در حالی است که یک روز پیش از آن وزیر خارجهٔ جمهوری اسلامی اعلام کرد تهران همچنان به پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) و توافقنامهٔ پادمان خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبند است.

عباس عراقچی روز پنجشنبه ۱۲ تیرماه همچنین اعلام کرد که مطابق با قانون جدید مجلس، همکاری تهران با آژانس به دلایل بدیهی امنیتی و حفاظتی از طریق شورای عالی امنیت ملی ایران انجام خواهد شد.

ادامه مذاکرات ایران و آمریکا

دونالد ترامپ روز پنجشنبه ۱۲ تیر گفت ایران می‌خواهد با آمریکا صحبت کند و او اگر لازم باشد، با نمایندگان این کشور دیدار خواهد کرد.

رئیس‌جمهور ایالات متحده در عین حال خبر داد استیو ویتکاف، نمایندۀ او در امور خاورمیانه، در حال مذاکره با ایران است.

همان روز اکسیوس هم خبر داد که آقای ویتکاف قصد دارد هفتهٔ آینده با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در اسلو، پایتخت نروژ، ملاقات کند تا مذاکرات هسته‌ای بین دو کشور از سر گرفته شود.

حملات نظامی ایالات متحده و اسرائیل یا تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران را نابود کرده یا دست‌کم به‌گفتۀ مقامات تهران به آن‌ها «آسیب جدی و گسترده» وارد کرده است.

با این حال، وضعیت بخش زیادی از ۹ تن اورانیوم غنی‌شده به‌ویژه بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد که یک گام تا درجۀ تسلیحاتی فاصله دارد، هنوز مشخص نیست.

پوشش زنده علی خامنه‌ای برای اولین بار پس از جنگ ایران و اسرائیل در انظار حاضر شد