حسین علیزاده دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی در فنلاند است که پس از شکلگیری اعتراضها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۸۸، از سمت خود کناره گرفت.
اگر نفت را خون اقتصاد جهانی بدانیم، ناوبری آن را باید شریان انتقال خون در اقتصاد جهانی دانست. اینک به اعتراف همگان -از ایران گرفته تا هر کشور دیگری در جهان- ناوبری امن نفت دچار اختلالات جدی شده؛ اختلالاتی که نگرانی همه را برانگیخته و در نتیجه پیشنهاداتی برای تأمین ناوبری انرژی پیشنهاد دادهاند.
به رغم آنکه آیتالله خامنهای درخواست مذاکره آمریکا را پس از خروج این کشور از برجام مردود دانست و در یکی از سخنرانیها گفت «آمریکاییها نزدیک نشوند» ولی عملاً او راه را برای میانجیگری کشورها میان ایران و آمریکا مسدود نکرده است.
ظاهراً فرانسه راه میانهای را پیشنهاد کرده که احتمالاً میتواند مرضیالطرفین باشد به گونهای که لازم نیست آمریکا به برجام باز گردد همچنان که ایران نیز لازم نیست از کاهش تعهدات خود دست بشوید.
با سرنگونی پهپاد فوق پیشرفته آمریکایی توسط پدافند ایران، برگی به برگهای مناقشات ایران و آمریکا افزوده شد. آمریکا گفته است که موضوع را به شورای امنیت خواهد برد و تهران نیز به نوبه خود میگوید که مراتب شکایت خود را از «تجاوز پهپاد جاسوسی آمریکایی به فضای سرزمینی ایران» به شورای امنیت میبرد.
در روزهای اخیر ماجرای رفتار «راننده اسنپ» با مسافر زنی که به دلیل عدم رعایت حجاب، راننده او را از خودرو پیاده کرد، واکنشهای بسیاری بر انگیخت. زن مسافر نه تنها حمایتی از حکومت خود ندید بلکه ناچار شد از راننده عذرخواهی کند و عکس پروفایلش در توئیتر را نیز به تصویری با حجاب کامل تغییر دهد.
آزاد کردن یک متهم به «جاسوسی»، آن هم «جاسوسی» که بنا به ادعای تهران با دولت آمریکا همکاری داشته، در حالی انجام میشود که هم شخص رئیس جمهور لبنان برای آزادی او وساطت کرده بود و هم حزبالله لبنان.
عربستان سعودی با بهرهبردن از حق میزبانی خود برای ریاست چهاردهمین دوره سازمان همکاری اسلامی، تمهیداتی را بهکار بست که اجلاسی موفق را برای محکوم کردن ایران از طریق ابتکارهای زیر تدارک ببیند. اما آیا این تمهیدات دستاوردی را برای این کشور در پی داشت؟
میانجیگری در واقع برقراری کانال «مذاکره غیرمستقیم» میان طرفهای متخاصم است. از این رو، همانند مذاکره، میانجیگری نیز میتواند آشکار یا پنهان باشد. شدت نگرانی از درگیری نظامی ایران و امریکا به حدی است که میتوان دستکم «فعال شدن» شش کانال میانجیگری را ردگیری کرد.
آیتالله خامنهای طی سخنانی در ۲۴ اردیبهشت ۹۸ بار دیگر بر مدل دوگانه خود تأکید کرد؛ مدلی مبتنی بر آنچه او پیشتر در ۲۲ مرداد ۹۷ گفت بود: «جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد». موضعی که پرسشهای مختلفی را بر میانگیزد.
«جنگ» و «صلح» در خلأ رخ نمیدهند. هر یک از این دو تابع علل و عواملی است. گرچه قطعیتی در پیشبینی آن علل و عوامل وجود ندارد، اما، نشانههایی دارند. برای روند شکلگیری «مذاکره» یا «مخاصمه» میان دو کشور نیز «نشانهشناسی» یکی از راههای گمانهزنی است.
نیویورک شهر آشنایی برای ظریف است. او بیش از آنکه خود شهر را بشناسد کارکرد دیپلماسی را در این شهر بهعنوان شاهراه رسانههای جهان و مقر سازمان ملل به خوبی میشناسد. سفر پنج روزه ظریف (۲۳ تا ۲۸ آوریل) به نیویورک از دو جهت باید مورد ارزیابی قرار گیرد: آنچه او گفت و آنچه او نگفت.
اندکی پس از خروج آمریکا از برجام، آیتالله خامنهای راهبرد خود را در برابر دولت «بدعهد» ترامپ چنین اعلام کرد: «نمیجنگیم و مذاکره نمیکنیم». اما، آیا او «مطلقاً» باب مذاکره با آمریکا را مسدود کرده است؟
در پی تروریستی نامیدن سپاه توسط دولت آمریکا، نمایندگان مجلس طرح «اقدام متقابل در برابر اعلام نام سپاه پاسداران به عنوان سازمان تروریستی توسط آمریکا» را به تصویب رساندند. مصوبهای که حاوی محتوایی است که در کمترین حالت سرمایههای ایران را بر باد خواهد داد و در بدترین حالت پتانسیل افروختن جنگ را دارد.
گنجاندن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی در کنار القاعده و داعش بمب خبری بود که واکنشهای بسیاری را در داخل به همراه داشت، اما به رغم این موضوع چرا تاکنون هیچ واکنش مشابهی از سوی رهبران اتحادیه اروپا شاهد نیستیم؟
در آغاز پنجمین سال جنگ در یمن وضعیت این کشور را چیزی به مانند سوریه باید ارزیابی کرد که پس از ۸ سال جنگ داخلی و مچاندازی تهران و ریاض هنوز این کشور روی آسایش به خود ندیده است. در چنین وضعیتی در آغاز سال پنچم جنگ یمن، چیزی که اینک به چشم نمیخورد یکی پیروزی نظامی و یکی چشمانداز مذاکرات صلح است.
سفر حسن روحانی به عراق از نگاه ناظران داخلی و خارجی از زوایایی گوناگونی مورد مداقه قرار گرفته است. بررسی این سفر موضوع این یادداشت نیست. آنچه موضوع این یادداشت است نکتهای مغفول ماندهای است که کمتر کسی به آن توجه کرده است.
دو دیپلمات هلندی از ایران اخراج شدهاند و بر اساس گزارشها این اقدام پس از «ابلاغ نهادی دیگر» به وزارت خارجه و به عنوان «مقابله به مثل» در پاسخ به اخراج دو دیپلمات ایرانی از هلند در خرداد ۹۷ صورت گرفته است. با این توصیف، آیا او میتواند مدعی شود جایگاه وزارتخارجه را در سیاست خارجی حفظ کرده است؟
پس از دو روز از اعلام استعفای ظریف، او درخواست روحانی را برای ماندن در کابینه پذیرفت. ظریف چرا تصمیم بر رفتن گرفت و چرا تصمیم بر ماندن گرفت؟
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفته است که در سال ۲۰۱۹ «شیوه برخورد» با حملات اسرائیل در سوریه «بسیار متفاوت از شیوه برخورد در گذشته» خواهد بود. این یعنی ای بسا جمهوری اسلامی وارد فاز برخورد نظامی با اسرائیل شود اگر حملات اسرائیل ادامه یابد. تهدیدی که البته میتواند بعد داخلی هم داشته باشد.
صادق لاریجانی از سوی رهبر جمهوری اسلامی به عنوان رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شد. پیام این انتصاب چیست؟ به گواه ۱۰ سال ریاست او بر قوه قضائیه که نه با نوآوری همراه بود و نه با رأفت اسلامی، پرسش این است که او قرار است کدام «مصلحت» را در بنبست قانوگذاری میان مجلس و شورای نگهبان مرحج بداند؟
بیشتر