یک هفته پس از برقراری آتشبس بین اسرائیل و ایران که به جنگ ۱۲ روزهٔ آنها پایان داد، رسانههای اسرائیل شرایط سیاسی، جنگی، اقتصادی و تحرکات دیپلماتیک این کشور در صحنهٔ داخلی، منطقهای و بینالمللی بهویژه در ارتباط با آمریکا را موشکافانه بررسی کرده و معتقدند که دیدار پیش روی نخستوزیر اسرائیل از کاخ سفید، «تعیینکننده» خواهد بود.
مفسران در رسانههای اسرائیل ضمن اشاره به برتری نظامی کشورشان در جنگ اخیر، بر لزوم حمایت اسرائیل از دستیابی به توافق هستهای جدید با ایران تاکید دارند.
هاآرتص: نیازم مبرم به توافق هستهای با ایران
روزنامه هاآرتص روز سهشنبه در تفسیری نوشت دستیابی به یک توافق هستهای جدید با ایران، حتی اگر به تهران اجازه غنیسازی اورانیوم بدهد، یک نیاز مبرم است.
اورن ستر در این تفسیر نوشت حملات اخیر اسرائیل و آمریکا هدف نهایی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای را تأمین نکرده؛ تنها راه رسیدن به آن از طریق چارچوبی است که شامل محدودیتها و نظارت در ازای لغو تحریمها باشد.
آقای ستر نوشت برخی از رهبران در روزهای گذشته گفتهاند ایران ممکن است مانند زمانی که عراق و سوریه با بمباران و نابودی تأسیسات هستهای خود روبرو شده و آن را رها کردند، از فکر احیای برنامهٔ هستهایش عدول کند «اما این یک ادعای غیرمنطقی است»، زیرا برخلاف سوریه که برنامهاش مبتنی بر دانش کره شمالی و عراق مبتنی بر خرید از فرانسه بود، برنامه هستهای ایران کاملا جاافتاده و پیشرفته بوده و تمام دانش آن در خود ایران وجود دارد و تجربهٔ انباشتهشدهٔ تهران در غنیسازی قابل توجه است.
این مفسر هاآرتص که سرگرد ذخیره و فرمانده اسبق بخش راهبردی ارتش اسرائیل در زمان برجام بود، در این تفسیر نوشت که باید از جایگاه ابرقدرتی آمریکا و موقعیت برتری که اسرائیل به آن دست یافته است، برای رسیدن به یک توافق هستهای جدید و بلندمدت با ایران استفاده شود.
به نوشتهٔ اورن ستر، تنها از این طریق است که معیارهای تعیین شده از سوی بنیامین نتانیاهو در مورد دور کردن ایران از سلاح هستهای دستکم برای دهههای آینده، اجرا خواهد شد.
همچنین یهودا بلنگا، کارشناس خاورمیانه، در روزنامهٔ «اسرائیلهیوم» نوشت کلید حفظ آرامش در برابر ایران پیشگرفتن همان رویکردی است که اسرائیل از خود در قبال حزبالله لبنان نشان داده است.
او نوشت: میان ایران و حزبالله تفاوتی نیست و همانگونه که ارتش برای جلوگیری از احیای قدرت حزبالله و ایجاد زیرساختهای این گروه در جنوب لبنان اقدام میکند و این امر در توافق با لبنان و اسرائیل به روشنی نوشته شده بود، باید در هر تفاهم آتی با ایران نیز سازوکارهای اجرایی روشن و سختگیرانه با هدف حفظ آرامش و از بین بردن تقلاهای ایران جهت احیای برنامه هستهای آسیبدیدهٔ آن لحاظ شود و خطرات احتمالی دیگر برای اسرائیل هم رفع شود.
معاریو: دیدار «تعیینکننده» در کاخ سفید
روزنامه معاریو در تحلیلی نوشت دیدار ۱۶ تیرماه در کاخ سفید میان بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ، نخستین ملاقات این دو رهبر پس از مشارکت آنها در عملیات نظامی علیه جمهوری اسلامی، برای تعیین سرنوشت جنگ در غزه اهمیت دارد و غیر از جنبههای سیاسی و نظامی، شاید حتی آیندهٔ سیاسی خود نتانیاهو را هم تعیین کند.
به نوشتهٔ معاریو، در حالی که ران درمر، وزیر راهبردی اسرائیل، از روز ۹ تیر در واشینگتن در حال پیشبرد دستور کار رهبران دو کشور است، منافع آمریکا روشن است؛ باید فوراً در غزه آتشبس برقرار شود و نتانیاهو نیز خود مدتی است که درک کرده ادامهٔ جنگ در غزه، برای او بار و عواقب سیاسی دارد.
معاریو نوشت هدف مهم دیگر نتانیاهو از دیدار با ترامپ تلاش برای دخالت دادن اسرائیل در هر سناریوی ممکن در قبال ایران است؛ چه آمریکا به ایران نزدیک شود چه جنگ دیگری درگیرد، نتانیاهو خواهان اعمال نفوذ در روند تصمیمگیریهاست نه اینکه تنها شنوندهٔ مواضع آقای ترامپ باشد.
معاریو نظر به اقدام دونالد ترامپ در روز ۹ تیرماه در لغو تحریمهای آمریکا علیه سوریه، نوشت که توافق صلح میان سوریه و اسرائیل نیز میتواند یکی از دستاوردهای دیدار رهبران در هفته آتی باشد و از این منظر، سفر این بار نتانیاهو یک دیدار دیپلماتیک معمولی نیست بلکه این سفر سه محور برای تعیین نقشه دارد؛ توافق آتشبس در غزه، کنترل سناریوهای آتی مرتبط با ایران، و توافق احتمالی صلح با سوریه؛ و نتانیاهو امیدوار است که همه اینها در زمان انتخابات اسرائیل جایگاه او و حزبش را تقویت کند.
«خطاهای راهبردی ایران»
گیورا آیلند، مشاور اسبق امنیت ملی اسرائیل، روز ۹ تیر در مقالهای در سایت «والانیوز» به بررسی «اشتباهات جدی» حکومت ایران پرداخته و نوشته است سالها بیتجربگی ایران در جنگ پیشرفته و مدرن، فرهنگ غمانگیز دروغ گفتن به خود در مورد تواناییهاشان، نبود یک نیروی هوایی قوی در ایران که سالهاست فرماندهان نظامی ایران از آن صرفنظر کردهاند، ضعف سیستم امنیتی داخلی ایران در برابر نفوذهای سایبری اسرائیل و احتمالا رخنهٔ اطلاعاتی انسانی، موجب ضعف چشمگیر جمهوری اسلامی در برابر اسرائیل شد.
ژنرال ذخیره آیلند که هنوز به بنیامین نتانیاهو در زمینهٔ امنیتی مشورت میدهد، افزود: نقاط قوت اصلی اسرائیل رسیدن به اطلاعات باکیفیت در نتیجهٔ سالها تلاش و مبتنی بر فناوری و خلاقیت خارقالعادهٔ موساد و سازمان اطلاعات ارتش، نیروی هوایی قوی و آمادگی عظیم آن که امکان عملیات شگفتانگیز را فراهم کرد، توانایی وزارت دفاع در هدایت صنایع دفاعی برای آمادگی جنگی و به کار بردن تمامی منابع ملی، خود را به خوبی در این جنگ نشان داد.
به نوشتهٔ ژنرال آیلند، هماهنگی مؤثر در کارزار نظامی اسرائیل پابهپای اقدامات دیپلماتیک در قبال آمریکا نیز عامل دیگر دست برتر اسرائیل در این جنگ بود.
سیر صعودی بورس اسرائیل و تقویت کمسابقه ارزش «شکل»
سایت اقتصادی «کالکالیست» روز ۹ تیر نوشت جنگ با ایران ثابت کرد که بدون فناوری، امنیت وجود ندارد.
این مقاله خواهان وارد کردن جوانان مذهبی از اقشار حریدی و ارتدوکس به عرصهٔ فناوری برای کمک به امنیت اسرائیل شد و نوشت که یکی از تفاوتهای قابل توجه بین روحانیون حاکم بر ایران و رهبران مذهبیون ارتدکس افراطی در اسرائیل این است که دستهٔ اخیر با هر شکلی از آموزش مدرن مبارزه میکند، مانع از دسترسی جوانان مذهبی به این عرصه شده و اقتصاد اسرائیل را تحت تاثیر منفی قرار داده است، در حالی که حکومت آیتاللههای ایران آموزش و گسترش فناوری را به هر شکلی تشویق و تأیید میکند.
رسانههای اقتصادی اسرائیل روزهای ۹ و ۱۰ تیر گزارش دادند که جمعبندی شش ماههٔ نخست سال جاری میلادی نشان میدهد که بورس و بازار سهام اسرائیل در این دوره با رشد چشمگیر ۱۰ تا ۲۰ درصدی روبهرو بوده و از روزهای نخست جنگ با ایران نیز رشد بازار سهام با سرعت زیاد سیر صعودی یافت، زیرا همه چیز دست برتر اسرائیل را بر جمهوری اسلامی نشان میداد.
ارزش «شکل»، پول ملی اسرائیل، پس از برقراری آتشبس در برابر تمامی ارزهای خارجی بیشتر تقویت شده و روز دهم تیر برای نخستین بار در چند سال اخیر هر دلار آمریکا به ۳.۳۷ «شکل» کاهش یافت. کارشناسان اقتصادی دلیل این امر را روند رو به رشد سرمایهگذاری داخلی و خارجی در اسرائیل پس از جنگ با ایران دانستهاند.
همزمان، بازار مسکن اسرائیل پس از جنگ با ایران، وارد فضای تازهای از رشد شده و بهای آپارتمانهای در دست ساخت و پیشفروشها افزایش یافته است. نظر به تقاضای فزاینده، انبوهسازان مسکن در اسرائیل در روزهای اخیر مشوقهای مالی پیشین خود برای خریداران را لغو کردهاند.
از سوی دیگر، سایت کالکالیست روز ۹ تیر نوشت مؤسسهٔ علمی وایزمن ابعاد خسارات وارده به دانشکدهها و آزمایشگاههای خود بر اثر اصابت مستقیم موشک بالستیک ایرانی را اعلام کرده است؛ دو ساختمان عمدهٔ تحقیقاتی این مؤسسه ویران و ۱۱۲ بنای دیگر آن آسیب دیده است، که خسارتهای آن در مجموع حدود دو میلیارد «شکل» ارزیابی میشود.
دانشگاه بنگوریون در بئرشبع، شهری در جنوب اسرائیل که چند موشک ایران به آن اصابت کرد، از خساراتی تا ۴۰۰ میلیون «شکل» به نهادهای این مرکز علمی خبر داد.
دکتر میکی گیدئون، پزشک بخش نورولوژی در بیمارستان «سوروکا» در شهر بئرشبع که در اصابت موشک ایران آسیب دید، به رسانههای اسرائیل گفت خود او زاده ایران است ولی باور دارد که روزگاری خواهد رسید که دو کشور دوباره به صلح دست خواهند یافت؛ هرچند که به گفتهٔ این یهودیزاده ایرانی، فروپاشی حکومت حاکم بر ایران قریبالوقوع نیست.